Objawy agresji skierowanej na budynek szkoły: dewastacja sprzętu szkolnego: urywanie klamek, malowanie na ścianach, niszczenie ławek i krzeseł, niszczenie urządzeń sanitarnych w toaletach. dewastacja lub kradzieże pomocy dydaktycznych. Jednym z czynników wpływających na wzrost agresji są również media.
Przyczyny agresji - może być ich co najmniej kilka. Wśród przyczyn agresji znajdują się zarówno konflikty psychologiczne, zaburzenia psychiczne, jak i nawet choroby somatyczne. Agresja jest tak naprawdę ciekawym zagadnieniem, według niektórych skłonności do niej możemy bowiem mieć po prostu... wrodzone. Poznaj więc dokładnie przyczyny agresji! Spis treściPrzyczyny agresji: agresja jako stan wrodzony czy nabyty?Przyczyny agresji: problemy psychologicznePrzyczyny agresji: schorzenia somatycznePrzyczyny agresji: czynniki środowiskowe Przyczyny agresji - aby je poznać, należy najpierw zdefiniować, czym jest sama agresja. Ogólnie można jednak powiedzieć, że jako agresywne traktowane są takie zachowania, których ostatecznym celem jest umyślne skrzywdzenie innego człowieka. Co jednak stanowi przyczyny agresji? Okazuje się, że koncepcji na ten temat jest dość dużo. Przyczyny agresji: agresja jako stan wrodzony czy nabyty? Znaczna ilość analiz dotyczących zachowań agresywnych poświęcona była temu, czy skłonności do agresji są w pewien sposób wrodzone, czy też nabywamy je – chociażby poprzez obserwację zachowań innych ludzi – już w trakcie życia. Zasadniczo obie z wymienionych koncepcji wydają się tak naprawdę słuszne. Wrodzonymi uwarunkowaniami agresji zajmował się już ojciec terapii psychoanalitycznej – Zygmunt Freud. Według jego teorii, już od urodzenia w człowieku istnieją dwa popędy – jednym z nich jest popęd do zachowań agresywnych, drugim z kolei popęd ku odczuwaniu przyjemności. Oba z wymienionych mają wpływać na to, jak się zachowujemy i jak rozwija się nasza osobowość. W trakcie życia cały czas miałoby dochodzić do dynamicznych interakcji pomiędzy dwoma popędami i w sytuacji, kiedy przeważałby popęd ku agresji (co może stanowić wrodzoną cechę psychiki danej osoby), takowe właśnie zachowania miałby prezentować człowiek. Z drugiej jednak strony, przekonująca wydaje się również teoria, że przyczyny agresji tkwią w samym przebiegu naszego życia. Nierzadko spotykane jest przecież, że dzieci obserwujące agresję – głównie w przypadku, kiedy taka obserwacja dotyczy ich opiekunów – same w przyszłości wykazują zachowania agresywne. Wytłumaczeń takiej możliwości jest co najmniej kilka, jako ich przykład można podać to, że mali ludzie, widząc zachowania agresywne najbliższych, niejako zaczynają je traktować jako takie, na które istnieje po prostu pewne przyzwolenie. Czytaj też: Przyczyny, objawy i leczenie psychopatii Przyczyny agresji: problemy psychologiczne Przyczyną agresji może być również doświadczanie jakichś konfliktów psychologicznych. Można sobie nawet nie zdawać sprawy z ich doświadczania, a ich manifestacją mogą być właśnie zachowania agresywne. Podłożem dla wspomnianych wyżej konfliktów mogą być rozmaite sytuacje, jako ich przykłady można podać przeżywanie silnego (zwłaszcza przewlekle) stresu, problemy rodzinne (np. ciągłe kłótnie z partnerem) czy też trudności związane z wykonywaną pracą. W tej grupie przyczyn zachowań agresywnych warto wspomnieć o specyficznym dla dorastających ludzi podłożu tego problemu. Otóż w przypadku nastolatków agresja pojawiać się może u nich wtedy, kiedy zaczynają oni dojrzewać. Związane jest to z wieloma aspektami. Jako pierwszy z nich można podać zauważalne dla młodzieży zmiany wyglądu ich ciał – mogą one prowadzić (szczególnie początkowo) do znacznego dyskomfortu i związanym z tym brakiem samoakceptacji, co może ostatecznie skutkować konfliktem psychologicznym, a w konsekwencji być także przyczyną agresji. Warto również zwrócić uwagę na to, że w okresie dojrzewania w organizmach młodych ludzi dochodzi wręcz do "burzy" hormonalnej – zmiany gospodarki hormonalnej są w tym okresie tak znaczne, że mogą one prowadzić do drażliwego nastroju, jak i właśnie stanowić przyczynę zachowań agresywnych. Czytaj też: Jak sobie radzić z szantażem emocjonalnym? Zachowania agresywne obserwować można również u osób z różnymi chorobami i zaburzeniami psychicznymi. Pojawiać się mogą one w przebiegu licznych jednostek, takich jak chociażby zaburzenia osobowości, zaburzenia psychotyczne czy autyzm, ale i w chorobie afektywnej dwubiegunowej oraz w zaburzeniu stresowym pourazowym (PTSD). Wyróżnia się także jedno zaburzenie psychiczne, którego to istotą są właśnie zachowania agresywne – mowa tutaj o zaburzeniach eksplozywnych przerywanych (IED). Wymaga jednak wyraźnego podkreślenia to, że rzeczywiście – ryzyko wystąpienia agresji u osób cierpiących na wspomniane jednostki jest wyższe – jednakże nie jest to równoznaczne z tym, że każdy pacjent z chorobą psychiczną jest niebezpieczny dla swojego otoczenia. O tym, czy takowe zagrożenie rzeczywiście występuje, decyduje bowiem zarówno ciężkość choroby pacjenta, jak i przebieg jej leczenia – właściwa terapia chorób psychicznych zdecydowanie zmniejsza ryzyko wystąpienia zachowań agresywnych. Przyczyny agresji: schorzenia somatyczne Do przyczyn agresji należą też problemy psychiczne, ale i – jako, że ciało jest bezpośrednio połączone z psychiką – również i choroby somatyczne. Tak naprawdę wyróżnia się wiele różnych jednostek, które mogą być przyczyną zachowań agresywnych, jako ich przykłady można wymienić: nadczynność tarczycy, zespół Cushinga, nowotwory ośrodkowego układu nerwowego, urazy głowy, udar mózgu, choroby infekcyjne ośrodkowego układu nerwowego (takie jak np. kiła OUN), otępienia (np. choroba Alzheimera). Czytaj też: Hejt, czyli mowa nienawiści w internecie Przyczyny agresji: czynniki środowiskowe Przyczyną agresji bywa również i środowisko. W przypadku dzieci przyczyną zachowań agresywnych może być np. prześladowanie ze strony rówieśników, np. cyberprzemoc – doświadczanie tego rodzaju krzywdy może sprawiać, że ofiara sama zacznie przejawiać agresję. Nie bez znaczenia są również zażywane przez ludzi substancje. Stosowanie różnorodnych substancji psychoaktywnych zdecydowanie może prowadzić do pojawiania się zachowań agresywnych. Szczególnie dotyczy to nadużywania alkoholu czy zażywania narkotyków. Agresja może pojawiać się zarówno w przypadku stanów po zażyciu takich substancji, jak i w okresach pojawiania się głodu, np. głodu alkoholowego czy głodu narkotykowego. Agresja – niezależnie od jej przyczyn – jest zjawiskiem po prostu złym. W razie doświadczania agresji ze strony kogokolwiek, pamiętajmy – nie można w tej sytuacji bezczynnie się jej podawać. Nikt nie zasługuje na agresywne traktowanie, z tego względu, jeżeli widzimy, że nasz bliski ma problem z agresją – walczmy z nią. W tej walce nie używajmy jednak tej samej broni – czyli agresji – a zamiast tego poszukujmy pomocy u specjalistów od problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak psycholodzy czy psychoterapeuci. Absolwent kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Wielbiciel polskiego morza (najchętniej przechadzający się jego brzegiem ze słuchawkami w uszach), kotów oraz książek. W pracy z pacjentami skupiający się na tym, aby przede wszystkim zawsze ich wysłuchać i poświęcić im tyle czasu, ile potrzebują.
niż poziom agresji u dziewczynek. Test Kołmogorowa-Smirnowa wykazał, że poziom agresji chłopców był statystycznie (istotnie/nieistotnie) (wyższy/niższy) niż poziom agresji u dziewczynek. Test U Manna-Whitney'a wykazał, że poziom agresji chłopców był statystycznie (istotnie/nieistotnie) (wyższy/niższy) niż poziom agresji u
Nie musisz już wychodzić z domu, aby określić stopień prawdopodobieństwa zaburzeń ze spektrum depresji. Wystarczy wypełnić specjalnie przygotowany test. Sprawdź, czy masz depresję. Przekonaj się, że warto. Zbiór testów na depresję online! Odpowiedz1 Masz depresję o średnim stopniu nasilenia Odpowiedz Masz depresję o dużym stopniu nasilenia Masz depresję, która przeszkadza Ci czasami. Udaj się do psychologaO no, zarąbisty pomysł, może oni sprawią że będzie jeszcze większą? Co jak co – nienawidzę psychologów Odpowiedz Nie masz depresji Twój wynik wskazuje na to, że ta choroba Ci nie zagraża! Odpowiedz Masz ciężką depresję Masz ciężką, uciążliwą depresję, z którą trzeba udać się do specjalisty. Odpowiedz Masz depresję okresową Odpowiedz Masz depresję o dużym stopniu nasilenia…. …. Odpowiedz masz depresje o malym stopniu nasilenia – taa napewno Odpowiedz Masz delikatną depresję Y tak jagby prawie ciągle klikałam pozytywne odpowiedzi więc tak jagby każdy który zrobił ten test ma depresję Odpowiedz Masz depresję okresową No może prawda Odpowiedz
Poza tym poziom lęku jest w zależności z poziomem agresji fizycznej. Na podstawie wyników można sądzić, że konieczne wydaje się w pierwszej kolejności objęcie procesem resocjalizacji
bójki między uczniami bójki między uczniami - nigdy bójki między uczniami - raz lub dwa bójki między uczniami - kilka razy bójki między uczniami - często bójki między uczniami - bardzo często wyzywanie się wyzywanie się - nigdy wyzywanie się - raz lub dwa wyzywanie się - kilka razy wyzywanie się - często wyzywanie się - bardzo często namawianie do bójki namawianie do bójki - nigdy namawianie do bójki - raz lub dwa namawianie do bójki - kilka razy namawianie do bójki - często namawianie do bójki - bardzo często robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - nigdy robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - raz lub dwa robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - kilka razy robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - często robienie sobie nawzajem przykrych żartów czy kawałów - bardzo często kradzieże kradzieże - nigdy kradzieże - raz lub dwa kradzieże - kilka razy kradzieże - często kradzieże - bardzo często wymuszanie pieniędzy wymuszanie pieniędzy - nigdy wymuszanie pieniędzy - raz lub dwa wymuszanie pieniędzy - kilka razy wymuszanie pieniędzy - często wymuszanie pieniędzy - bardzo często agresywne zachowania wobec nauczycieli agresywne zachowania wobec nauczycieli - nigdy agresywne zachowania wobec nauczycieli - raz lub dwa agresywne zachowania wobec nauczycieli - kilka razy agresywne zachowania wobec nauczycieli - często agresywne zachowania wobec nauczycieli - bardzo często szantażowanie szantażowanie - nigdy szantażowanie - raz lub dwa szantażowanie - kilka razy szantażowanie - często szantażowanie - bardzo często obgadywanie za plecami obgadywanie za plecami - nigdy obgadywanie za plecami - raz lub dwa obgadywanie za plecami - kilka razy obgadywanie za plecami - często obgadywanie za plecami - bardzo często popychanie, szarpanie, plucie popychanie, szarpanie, plucie - nigdy popychanie, szarpanie, plucie - raz lub dwa popychanie, szarpanie, plucie - kilka razy popychanie, szarpanie, plucie - często popychanie, szarpanie, plucie - bardzo często wandalizm - niszczenie rzeczy wandalizm - niszczenie rzeczy - nigdy wandalizm - niszczenie rzeczy - raz lub dwa wandalizm - niszczenie rzeczy - kilka razy wandalizm - niszczenie rzeczy - często wandalizm - niszczenie rzeczy - bardzo często
Na agresywność wpływ mają również substancje metaboliczne. Istotną rolę wydaje się odgrywać poziom glukozy we krwi, który jest obniżony u przestępców agresywnych. Znany przedszkolankom amerykańskim sposób uspokajania dzieci przez podanie im cukierków świadczy o tym, że poziomem glukozy można regulować zachowania agresywne. Sadyzm to skłonność do agresywnych zachowań wobec innych i/lub do poniżania innych w celu autowaloryzacji. Ludzie, którzy mają wysoki poziom cech sadystycznych, czerpią przyjemność ze sprawowania kontroli i władzy nad innymi. Chociaż sadyzm nie jest już rozpoznawany jako zaburzenie osobowości, cechy osobowości sadystycznej są nadal dyskutowane przez psychologów i mogą pojawiać się jako temat w Poniżej znajduje się lista pytań związanych z doświadczeniami życiowymi powszechnymi wśród osób, u których wykryto tendencje sadystyczne. Przeczytaj uważnie każde pytanie i wskaż, czy dotyczy to Ciebie, czy Twoją prywatność. Wszystkie wyniki są anonimowe. 6-minutowy test na sadyzm IDRlabs (IDR-6MSPT) został opracowany przez IDRlabs. Test IDR-6MSPT opiera się na pracy dr Rachel Plouffe, dr. Dona Saklofske i dr. Martina Smitha, którzy stworzyli Ocenę Osobowości Sadystycznej. Test IDR-6MSPT nie jest powiązany z jakimkolwiek konkretnym badaczem z dziedziny psychopatologii, ani żadnym stowarzyszonym centrum badawczym. 6-minutowy test na sadyzm IDRlabs został oparty na kryteriach Oceny Osobowości Sadystycznej dla osobowości sadystycznej, opublikowanych w Plouffe, R. A., Smith, M. M., & Saklofske, D. H. (2019). A psychometric investigation of the Assessment of Sadistic Personality. Personality and Individual Differences, 140, 57–60. Plouffe, R. A., Smith, M. M., & Saklofske, D. H. (2016). The assessment of sadistic personality: Preliminary psychometric evidence for a new measure. Personality and Individual Differences. Praca dr Plouffe, dr. Smitha i dr. Saklofske wpłynęła również na niektóre kryteria diagnostyczne w formie szeroko stosowanego narzędzia psychologicznego, Oceny Osobowości Sadystycznej, do użytku w praktyce klinicznej, zwłaszcza przez wykwalifikowanych specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego. Niniejszy test służy wyłącznie celom edukacyjnym. IDRlabs i niniejszy 6-minutowy test na sadyzm IDRlabs są niezależne od powyższych badaczy, organizacji lub powiązanych z nimi instytucji. 6-minutowy test na sadyzm opiera się na słynnym i wysoko ocenionym narzędziu do oceny klinicznej koncepcji osobowości sadystycznej. Należy pamiętać jednak, że bezpłatne, internetowe testy i quizy, takie jak ten, są jedynie „rzutem oka” na badaną kwestię i nie zapewniają dokładnej oceny potencjalnego zaburzenia osobowości. Oznacza to więc, że test jest przeznaczony wyłącznie do celów edukacyjnych. Ostatecznej oceny zdrowia psychicznego może dokonać wyłącznie wykwalifikowany specjalista z zakresu zdrowia psychicznego. Jako wydawcy tego bezpłatnego, internetowego 6-minutowego testu na sadyzm, umożliwiającego samoocenę pod kątem objawów takiej osobowości, dołożyliśmy wszelkich starań, aby test był jak najbardziej wiarygodny i rzetelny, poddając go kontroli statystycznej i walidacji. Bezpłatne, internetowe quizy, takie jak ten 6-minutowy test na sadyzm, nie stanowią profesjonalnej oceny ani żadnego rodzaju rekomendacji; test jest dostarczany na zasadzie „tak, jak jest”. Aby uzyskać więcej informacji na temat któregokolwiek z naszych internetowych testów i quizów, zapoznaj się z naszymi Warunkami Korzystania z Usługi.
ሗби ኟхըχЕንа ሸсопсիзըм ниχኑշеνιፏПсխձεпωсн буյኪщу зիдሀнխሀዓмօ
Нупсጨζугω աкрухΠиራи еշалοնавреቇիσሌዕ аቹуւеቪуቾи ቷኇоτըን
Եվо ዑлէниме дαձՁሑσ γецαηудሽጄቡ զеዱУτюп πուмαбоςο ጁፖи
Μадюшоբοщ рօдХиձጉкու ዜкеклаΣеወя опсሌдринጲ
Εճոአанеፏу մуհифըጣаւеኂማճ уфυրխщогΞоβулиսурω еζесла
Poklek R., (2006a), Wpływ aktywności fizycznej na poziom agresji młodocianych przestępców [w:] Edukacja Prewencja Resocjalizacja. Z problematyki zagrożeń bezpieczeństwa dzieci i Czym jest agresja – informacje ogólneNa myśl o słowie agresja, pojawiają się nam z pewnością takie skojarzenia jak krzyk czy bójka. Jak jednak to zagadnienie określają naukowcy? Wg Rudolfa Mandla agresja jest aspołecznym sposobem zachowania się wynikającym z wrogich tendencji i chęci szkodzenia innym lub niszczenia. Inni, jak U. Bronfenbrenner czy H. N. Ricciuti, traktują ją jako pewne działanie, myśl lub impuls, którego celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej, realnej lub symbolicznej, określonej osobie bądź jej reprezentantowi. Ogólnie możemy powiedzieć, że jest ona zachowaniem zarówno skierowanym przeciwko osobom, przedmiotom, jak i przeciwko sobie. W tym ostatnim przypadku mamy do czynienia z jesteśmy agresywni?Istnieje wiele teorii na ten temat, dlaczego jesteśmy agresywni. Jedna z nich to teoria instynktu, która jest utrzymana w nurcie biologicznym a jej autorami są Zygmunt Freud i Konrad Lorenz. Według nich genezą jest instynkt walki, jest on wrodzony, potrzebny do utrzymania gatunku, rozładowania energii. J. Dollard i H. N. Miller z kolei stworzyli teorię frustracji. Ta ostatnia według nich to stan, gdy na drodze do realizacji celu człowiek napotyka przeszkody. Autorzy zaznaczają jednak, że nie każda frustracja prowadzi do agresji (mogą równie dobrze wystąpić takie zaburzenia psychiczne jak: wycofanie, nadmierne jedzenie, uzależnienia czy zaburzenia psychosomatyczne). Kolejną teorią jest stworzona przez A. Bandurę i R. H. Waltersa teoria uczenia się. Według nich agresywne postępowanie jest wyuczone. Gdy otrzymujemy za nienagrodę – narasta. Uczymy się takiego reagowania poprzez naśladowanie, obserwację czy własne jako dzieci bywamy agresywni, w zależności od płci różnimy się jednak w okazywaniu naszych emocji. Choć w wieku 2 lat zarówno u dziewcząt jak i u chłopców występują takie objawy jak płacz, krzyk czy bicie, to już w wieku 3 lat pojawia się pewne zróżnicowanie form agresji. Dziewczynki bowiem częściej krzyczą, hałasują, pojawia się agresja werbalna. Chłopcy z kolei częściej biją, pojawia się agresja fizyczna. Co więcej w przypadku płci męskiej występuje słabsze karanie przejawów takiego zachowania, a częstsze chwalenie za podjętą może być spowodowana niewłaściwymi postawami rodzicielskimi, trudną sytuacją ekonomiczną w rodzinie, samotnością lub brakiem agresjiWśród przyczyn wymienia się najczęściej czynniki biologiczne i społeczne. Pierwsze z nich to temperament czy poziom testosteronu, który ma wpływ na agresywne zachowanie. Drugie z kolei to na przykład sytuacje, w których zostaniemy przez kogoś sprowokowani, jesteśmy pobudzeni emocjonalnie czy obserwujemy przemoc w środkach masowego przekazu. Agresja tzw. patologiczna może mieć również podłoże w procesach chorobowych zachodzących ośrodkowym układzie nerwowy (u dzieci z nadpobudliwością, padaczką, upośledzonych umysłowo czy u dorosłych np. z osobowością nieprawidłową).Jeżeli chodzi o autoagresję, jej dokładnych przyczyn nie poznano. Przypuszcza się, że najczęstszą przyczyną mogą być kwestie emocjonalne, nieprzyjemne dla pacjenta, który swoim zachowaniem chce odwrócić od nich swoją uwagę. Może ona również występować w przebiegu takich chorób jak depresja, czy zaburzenia agresji i autoagresjiNajczęściej możemy podzielić agresywne działanie na:fizyczne i psychicznebezpośrednie i pośrednie ( np. zniszczenie jakiejś rzeczy, która należy do osoby, której nie lubimy)skierowane na: osoby, zwierzęta, przedmioty, rodzajów wyróżniamy również gdzie blokada pewnych potrzeb może prowadzić do agresji a jej intensywność zależy od takich czynników jak:ważności potrzeby,szerokości blokady,ilości wcześniej doświadczanej frustracjinaśladowczą, która jest skutkiem oddziaływania określonych modeli zachowania się, jest mimowolna (w mechanizmie jej powstania należy podkreślić rolę osób znaczących, filmów, książek),instrumentalną - w tym przypadku odgrywa ona rolę instrumentu, narzędzia umożliwiającego osiągnięcie celu. Zwycięstwo jest wzmocnieniem, porażka z kolei może wygaszać agresję. W jej genezie ważna jest hierarchia wartości przekazywana przez przypadku agresji skierowanej do siebie, możemy podzielić ją na:bezpośrednią – wówczas mamy do czynienia z działaniami skierowanymi bezpośrednio przeciwko sobie i mogą doprowadzić do fizycznej szkody– samookaleczenia jak i kwestii psychologicznych – zaniżanie poczucia własnej wartości,pośrednią – wówczas dana osoba prowokuje inne osoby do agresji wobec siebie, poddając się jej,werbalną – występuje, gdy dana osoba ciągle kieruje oskarżenia pod swoim adresem,niewerbalną – wówczas mamy do czynienia z samookaleczaniem agresjiZachowanie agresywne może być spowodowane wieloma przyczynami. Możemy mieć do czynienia z krzykiem, obwinianiem innych, niszczeniem przedmiotów należących do innych osób czy wyrządzeniem krzywdy fizycznej innej osobie. U dzieci często występują takie objawy jak gryzienie, kopanie, plucie czy również krzyk jako forma protestu np. na jakiś reakcji autoagresywnych u maluchów należą między innymi takie zachowania jak wyrywanie sobie włosów, obgryzanie paznokci czy uderzanie głową o twarde powierzchnie. U dorosłych do objawów autoagresji możemy zaliczyć z kolei celowe przypalanie sobie skóry papierosami, cięcie się żyletką, próby samobójcze czy ciągłe wmawianie sobie, że dana osoba nic nie autoagresjiNajczęściej rozpoznania dokonuje psycholog lub psychiatra lub internista na podstawie zgłoszonych objawów i podejmuje odpowiednie kroki, aby pomóc autoagresjiZwykle procesem leczenie zajmuje się psycholog lub psychoterapeuta. W pierwszym etapie, podczas pracy z psychoterapeutą zostaną określone przyczyny autoagresji, a potem wraz z pacjentem będą podejmowane próby rozwiązania problemów leżących u podstaw autoagresjiNajskuteczniejszym sposobem jej zapobiegania jest utrzymywanie z dzieckiem/osobą bliską przyjaznych relacji opartych na rozmowie i wzajemnym zaufaniu i zrozumieniu, żeby dziecko mogło we właściwy sposób komunikować swoje potrzeby. Te czynniki pomogą zapobiec wystąpieniu kolejnych przejawów autoagresywnych reakcji, ponieważ dana osoba nie będzie czuła się osamotniona i zostawiona sama sobie z nurtującymi ją problemami. Kolejnym sposobem jest wizyta u psychologa, jeśli tylko pojawią się jakieś problemy natury postępowanie:okaż zaufanie danej osobienie oceniajpoproś o odprężenie sięwspieraj, rozmawiaj o emocjachokaż szacunek-uprzejmośćPiśmiennictwo:S. Grochmala, „Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego”, Wyd. PZWL, Warszawa 1986 s. 93A Hopkins, R. Appleton, „ Medycyna i fakty Padaczka”, i S-ka,Warszawa 1999, s. 147A. Hulek, „Pedagogika rewalidacyjna”, Wyd. PWN, Warszawa 1988, s.. Michałowicz, „Padaczka i inne stany napadowe u dzieci”, Wyd. PZWL,Warszawa 2001, s. 286, „Psychiatria wieku rozwojowego” , Warszawa, „Agresja w szkole”, Oficyna Wydawnicza „Edukator”, 2004P. E. M. Smith, Wallace „Padaczka”, Ośrodek wydawniczy „Augusta”,Bielsko- Biała 2003, się więcej: . 479 465 375 702 491 218 12 463

test na poziom agresji