Kierownik: Andrzej Król. tel. + 48 61 85 68 080. e-mail: biblioteka@mnp.art.pl. Aleje Marcinkowskiego 9, 61-745 Poznań. Czytelnia Biblioteki Muzeum Narodowego w Poznaniu mieści się na parterze starego gmachu Muzeum. Godziny otwarcia: pn – pt 10.00 – 15.30. Realizacja zamówień magazynowych odbywa się o pełnych godzinach, do 15:00.
SummaryLast updated: Dec 05, 2021NameTOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIUBrand NameTOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIUStatusActive Jurisdiction PolandRegistration number (KRS) 0000078124 Click to copyIdentification number (REGON)63081984400000Incorporation Date25 Jan 2002 (21 years ago) (442 companies with the same date)Legal formAssociationType of activityDescription:1. UPOWSZECHNIANIE W SPOŁECZEŃSTWIE MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO WIEDZY O KULTURZE ARTYSTYCZNEJ, A W SZCZEGÓLNOŚCI ZAŚ PLASTYCZNEJ ORAZ ZAINTERESOWAŃ SZTUKĄ POLSKĄ I OBCĄ, GŁÓWNIE W OPARCIU O ZBIORY MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIU; 2. STWORZENIE STAŁEJ WIĘZI SPOŁECZNEJ MIĘDZY MUZEUM NARODOWYM W POZNANIU A WSZYSTKIMI WARSTWAMI SPOŁECZEŃSTWA MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO, BY W STAŁYM KONTAKCIE MIĘDZY ZAINTERESOWANYMI ZAPEWNIĆ CIĄGŁE ROZWIJANIE I DOSKONALENIE FORM ORAZ METOD PRACY WYCHOWAWCZO - OŚWIATOWEJ MUZEUM, INSPIROWANIE NABYTKÓW, WYSTAW A NAWET TEMATÓW PUBLIKACJI; 3. UPOWSZECHNIANIE W SPOŁECZEŃSTWIE MIASTA POZNANIA I WOJEWÓDZTWA POZNAŃSKIEGO WIEDZY O DZIEJACH, ZBIORACH I DZIAŁALNOŚCI ZBIERACKIEJ, BADAWCZEJ, KONSERWATORSKIEJ, WYSTAWIENNICZEJ MUZEUM NARODOWEGOW POZNANIU, ABYZAPEWNIĆ TEMUŻ MUZEUM DALSZE WZBOGACANIE ZBIORÓW POD POSTACIĄ DARÓW I DEPOZYTÓW; 4. ROZWIJANIE I POGŁĘBIANIE ZAMIŁOWAŃ KOLEKCJONERSKICH W ZAKRESIE DZIEŁ SZTUKI W POWIĄZANIU Z DZIAŁALNOŚCIĄ POSZUKIWAWCZĄ MAJĄCĄ NA CELU OPIEKĘ NAD ZAPOMNIANYMI, ZANIEDBANYMI RUCHOMYMI PRZEDMIOTAMI SZTUKI ORAZ PAMIĄTKAMI HISTORYCZNYMI I Ministerstwa Sprawiedliwości
Erazm Józef Jerzmanowski herbu Dołęga (ur. 2 czerwca 1844 w Tomisławicach [1], zm. 7 lutego 1909 w Prokocimiu) – polski działacz społeczny i filantrop, powstaniec styczniowy, żołnierz, inżynier, wynalazca, przemysłowiec, mecenas, członek wieczysty Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1890 roku [2] .
Największy sklep z książkami w Polsce Antykwariat i Księgarnia Tezeusza jest liderem branży antykwarycznej i największym repertuarowo sklepem internetowym z książkami w Polsce. Jesteśmy największym sprzedawcą książek używanych na Allegro i drugim sprzedawcą książek w ogóle. W ofercie mamy 300 tys. Tytułów książek używanych i kolekcjonerskich, w tym 100 tys. nowych. Nasz sklep mieści się w Lubniu, 300 m od Zakopianki w stronę Mszany Dolnej. Znajdziesz u nas niemal każdy tytuł z ostatnich 70 lat. Nasze konto na Allegro: tezeusz_pl
17 czerwca, na aukcji sztuki dawnej w Desa Unicum Muzeum Narodowe w Poznaniu zakupiło dzieło Józefa Chełmońskiego „Wieczór letni” 1875, olej, płótno, 84 x 117 cm. Obraz sprzedany został za 3.600.000 zł a wraz z opłatą aukcyjną ostateczna cena wyniosła 4.320.000 zł.
Towarzystwo powołali w 1857 roku znakomici przedstawiciele wielkopolskich elit: arystokraci, ziemianie, lekarze, historycy, prawnicy, ekonomiści i filozofowie. Ich zamysłem było utworzenie ośrodka polskości w coraz bardziej pruskim Poznaniu i ochrona polskiej kultury przed agresywnymi działaniami prowadziło szeroką działalność naukową i wydawniczą, a dzięki hojnym donatorom gromadziło coraz większe i wartościowsze zbiory biblioteczne i muzealne, które wkrótce – za sprawą bogatych sponsorów – mogło umieścić w nowym budynku pełniącym, prócz statutowych naukowych, także funkcje biblioteczne, wystawiennicze i muzealne. Po odzyskaniu niepodległości zbiory muzealne stały się zaczątkiem Muzeum Narodowego w Poznaniu, zbiory starożytności – Muzeum Archeologicznego, a stanowcza i konsekwentna aktywność członków Towarzystwa doprowadziła do utworzenia długo wyczekiwanego w mieście uniwersytetu, którego pierwszym rektorem został ówczesny prezes PTPN Heliodor Święcicki. Po powstaniu uczelni Towarzystwo zaniechało prowadzenia intensywnych badań naukowych, słusznie oddając pola nowopowstałej szkole pozostało korporacją zrzeszającą uczonych z różnych środowisk i tak jest do dzisiaj. Trudno o piękniejszą kartę w dziejach Poznania. Do 2007 roku Towarzystwo miało prawie 4,5 tys. członków. A zostać członkiem PTPN nie jest wcale łatwo, nie można tak po prostu przyjść i się zapisać. Trzeba mieć stosowny dorobek naukowy, a wśród członków Towarzystwa musi znaleźć się osoba lub osoby, które zechcą taką kandydaturę zarekomendować władzom PTPN. Dopiero wówczas można wejść do grona znaczących dla nauki, kultury i miasta nawet najbogatsza kolekcja materiałów archiwalnych nie odda imponujących dziejów PTPN. Warto jednak próbować! Publikowane obiekty pochodzą ze zbiorów Biblioteki Bartkowiak
Nagroda im. Jana Lenicy w postaci wystawy przyznawana jest przez Muzeum Narodowe w Poznaniu od 2002 r. wybitnym projektantom z całego świata za szczególne osiągnięcia w dziedzinie sztuki plakatu i projektowania. Na wystawie eksponowane są wybrane przez artystę plakaty oraz inne realizacje wydawnicze opracowane od początku lat 90.
W nowożytnej Europie powstało wiele towarzystw, zwanych wówczas akademiami, skupiających ludzi nauki, których celem było prowadzenie badań i popularyzacja wiedzy. W XVIII wieku rosła ich liczba, a szczególny rozkwit przypada na wiek XIX. Początkowo działalność tych towarzystw była szeroka, z czasem powstawały lub wyodrębniały się z istniejących coraz bardziej wyspecjalizowane stowarzyszenia (przyrodnicze, historyczne, archeologiczne, ludoznawcze, farmaceutyczne, lekarskie). Poziom naukowy przedsiębranych w ich ramach prac zależał od wykształcenia należących do nich członków. Towarzystwa działające w silnych ośrodkach akademickich przyciągały badaczy uniwersyteckich. Stowarzyszenia prowincjonalne opierały się na lokalnych amatorach wiedzy. Różny był w poszczególnych państwach stosunek władz do towarzystw naukowych. W ośrodkach niemieckich działały zarówno stowarzyszenia utrzymujące się jedynie ze składek członków, jak i dotowane ze środków publicznych. We Francji na początku XIX wieku administracyjnie powołano do życia w każdym departamencie sociétés d’émulation, stowarzyszenia o bardzo szeroko zakrojonych celach (od promowania i rozwoju rolnictwa i handlu po poszukiwania starożytności lokalnych), które zrzeszały lokalnych erudytów i były kierowane przez prefekta, natomiast w 1. połowie stulecia masowo zaczęły powstawać towarzystwa z inicjatyw oddolnych (np. stowarzyszenia starożytników – société des antiquaires). Towarzystwa naukowe przedstawiały wyniki badań najczęściej podczas otwartych dla publiczności zebrań i wykładów oraz na łamach własnych czasopism naukowych. Część towarzystw, o wyraźnie zarysowanym profilu starożytniczym, a później specjalizujących się w historii, archeologii lub naukach przyrodniczych, posiadała własne zbiory przedmiotów, najczęściej służące do prowadzenia badań. Niektóre z tych kolekcji – zwłaszcza w Wielkiej Brytanii w 1. połowie XIX wieku – stały się zalążkiem lokalnych muzeów. Na ziemiach polskich pierwsze towarzystwa uczonych powstały w XVIII wieku, w kolejnym stuleciu w zmienionej sytuacji politycznej powstawały stowarzyszenia w każdym zaborze (np. w Warszawie w 1800 roku, w Krakowie w 1815 roku) i na emigracji (np. w Paryżu w 1832 roku). Ich zbiory, na które składały się niemal wyłącznie dary, w 2. połowie XIX stulecia przekształciły się w pierwsze publicznie dostępne muzea na ziemiach polskich (w 1865 otwarto Muzeum Starożytności Krajowych przy Towarzystwie Naukowym w Krakowie, w 1882 ☛ Muzeum im Mielżyńskich przy Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk). W 1857 roku powstało w Poznaniu Towarzystwo Przyjaciół Nauk (pierwotnie jako Towarzystwo Przyjaciół Nauk Poznańskie, później przemianowane na Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk – PTPN). Wzorowane i odwołujące się do nieistniejącego Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1800–1832), stowarzyszenie postawiło sobie za główny cel „pielęgnowanie nauk i umiejętności w języku polskim”. Towarzystwo liczyło kilkuset członków – w chwili powstania 140, w 1917 roku – 669. Członkami towarzystwa w pierwszym okresie jego istnienia byli głównie wielkopolscy ziemianie i arystokraci. Dostęp inteligencji ograniczał pruski zakaz wstępowania w szeregi towarzystwa nauczycieli i urzędników państwowych. Pod koniec XIX wieku na plan pierwszy wysunęli się księża i lekarze, co znalazło swoje odzwierciedlenie również w tematyce prowadzonych badań (dominujące na początku historia Polski i wykopaliska w Wielkopolsce zastąpiła historia kościoła, nauki przyrodnicze, medycyna). Zakres prowadzonych prac badawczych – zwłaszcza na polu historii, archeologii, sztuki i literatury – nie wykraczał poza tematykę lokalną. Ich poziom zaś do początku XX wieku wyznaczali lokalni amatorzy. Dopiero przybycie do Poznania na początku stulecia polskich absolwentów historii, archeologii i historii sztuki z uniwersytetów niemieckich i austriackich ożywiło działalność naukową i popularnonaukową stowarzyszenia. Część z nich ściągnął do Poznania sam PTPN z myślą o zapewnieniu fachowej opieki dla swoich zbiorów i biblioteki. Obecność młodych wykształconych humanistów zaowocowała również istotnymi tekstami z zakresu archeologii, historii sztuki, historii i literaturoznawstwa. Już w chwili powołania PTPN jego członkowie zainaugurowali powstanie dwóch muzeów. Wydział Nauk Historycznych i Moralnych powołał Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich w Wielkim Księstwie Poznańskim, Wydział Nauk Przyrodniczych – Muzeum Historii Naturalnej. Szybko powstała również Biblioteka Towarzystwa. Szeroko zakrojone plany kolekcjonerskie Towarzystwa odwoływały się do idei uniwersalnego, oświeceniowego muzeum przy zakładzie badawczym. Zgodnie z pierwszym statutem Towarzystwa z 1857 roku w Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich miały znaleźć się przedmioty odpowiadające ówczesnemu, bardzo szeroko pojmowanemu pojęciu starożytności, a więc: „przedmioty znajdowane w starożytnych grobach”, „przedmioty należące do obrzędów pogańskich najdawniejszych mieszkańców tej ziemi”, broń i dawne sprzęty, pamiątki po sławnych postaciach, „pamiątki krajowe” (monety i medale) oraz „pomniki krajowe” (dzieła sztuki i rękodzieła). W pierwszym roku istnienia do Towarzystwa napłynęło ok. 100 przedmiotów pochodzących z wykopalisk archeologicznych oraz ok. 220 sztuk różnych monet, odlewów, pieczęci. W 1859 roku trafiły tu pozostałości zbiorów ☛ Towarzystwa Zbieraczów Starożytności Krajowych z Szamotuł. W 1869 roku zbiory PTPN-u liczyły: 749 obiektów archeologicznych, 7865 książek, 33 dokumenty pergaminowe, 2984 numizmaty, 2378 okazów naturalnych, 15 pamiątek historycznych, 380 rycin i grafik oraz jedynie 5 obrazów olejnych i 3 popiersia gipsowe. Ponieważ Towarzystwo od początku borykało się z problemami lokalowymi (w latach 1857–1870 jego siedzibą była Biblioteka Raczyńskich, w latach 1870–1882 hotel Bazar) zarówno Muzeum Starożytności jak i Muzeum Historii Naturalnej nie były dostępne dla publiczności, a ich zbiory do roku 1869 nie były zinwentaryzowane i opisane. W tym czasie jedyną formą udostępniania zbiorów Towarzystwa były wystawy. W 1858 roku PTPN przesłał zabytki prehistoryczne i egzemplarze uzbrojenia na Wystawę Starożytności i Zabytków Sztuki w Krakowie. Eksponaty z tego pokazu zostały uwiecznione przez Karola Beyera i spopularyzowane za sprawą wydanego przez niego ☛ albumu wystawy. W ten sposób sławę zyskał szyszak z Giecza, pozłacany hełm, jeden z pierwszych przedmiotów darowanych Towarzystwu. Trafił do jego zbiorów za sprawą Włodzimierza Adolfa Wolniewicza (1814–1884), wielkopolskiego ziemianina i społecznika, jednego z członków-założycieli Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Fotografia Beyera w przypadku tego przedmiotu miała niebagatelne znaczenie. Wraz z rysunkiem Walerego Eljasza Radzikowskiego i powstałą na jego podstawie chromolitografią włączoną do serii „Wzory sztuki średniowiecznej” Aleksandra Przezdzieckiego i Edwarda Rastawieckiego przyczyniła się do rozpowszechnienia wizerunku szyszaka, a z czasem jego popularności wśród malarzy historycznych (m. in. Aleksandra Lessera, Jana Matejki). Ci ostatni, umieszczając giecki szyszak na głowach władców z dynastii Piastów, wprowadzili go na stałe do kanonu ikonografii polskich królów. Dostęp publiczności do takich zabytków z kolekcji PTPN-u jak szyszak z Giecza do lat 70. XIX wieku był w zasadzie niemożliwy. Przełomem w historii kolekcji PTPN-u było otwarcie nowej siedziby Towarzystwa w latach 80. oraz zmiana sytuacji prawnej jego zbiorów, od roku 1876 roku funkcjonujących jako odrębne, choć połączone strukturalnie z Towarzystwem, ☛ Muzeum im. Mielżyńskich. Podstawowe źródła i literatura „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, 1857-1927 (1–50) A. Wojtkowski, Historja Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1928 Ars una species mille. 150 dzieł na 150-lecie Muzeum Narodowego w Poznaniu ze zbiorów Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, red. D. Suchocka, Poznań 2007 „Kronika Miasta Poznania” (numer: PTPN 1857-2017), 2017 (1) Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk a towarzystwa naukowe na ziemiach polskich w XIX i na początku XX wieku, red. W. Molik, A. Hinc, Poznań 2012
Obok ekspozycji stałej muzeum organizowane były i są wystawy czasowe w pierwszej części parteru budynku, a okolicznościowe pokazy w innych dostępnych i związanych z ekspozycją stałą miejscach. W latach 1973-2012 kierownikiem muzeum był Tadeusz Jeziorowski. Jego pracę kontynuował Jarosław Łuczak a od 2022 Leszek Rościszewski.
foto – Autorstwa Radomil talk – Praca własna, CC BY-SA Jak przystało na miasta, które w historii Polski odegrały znacząca rolę, również Poznań ma miejsce gromadzenia artefaktów związanych z historią zarówno miasta, jak również Polski. Tym miejscem jest Muzeum Narodowe. W przypadku Poznania obiekt taki jak Muzeum Narodowe zasługuje na szczególna pozycję. A jest to za sprawą tego, że pomimo polskich korzeni, nierozerwalnie związanych z historią powstania państwa polskiego, przez wiele lat miasto znajdowało się w rękach niemieckich i poddawane było szczególnie intensywnej germanizacji. Ponadto miasto było głównym ośrodkiem jedynego Polskiego zwycięskiego powstania, jakim było Powstanie Wielkopolskie z przełomu lat 1918-1919. 1. Historia powstania Muzeum Narodowego w Poznaniu sięga czasów zaboru pruskiego i związana jest rokiem 1857, kiedy to przy Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk powstały zaczątki późniejszego muzeum, jako Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich w Wielkim Księstwie Poznańskim. 2. Kolejnym przyczynkiem do budowania w przyszłości muzeum, były działania władz niemieckich organizujących w Poznaniu różnego rodzaju placówki muzealne z najważniejszą z nich jaką było Muzeum Cesarza Fryderyka III. Było to ważne, ponieważ to muzeum otrzymało na swoją siedzibę budynek położony przy Placu Wolności. 3. W 1919 roku Poznań powrócił w granice nowego niepodległego państwa polskiego, a wraz z tym faktem zdecydowana większość dawnych niemieckich instytucji przeszła w ręce Polaków. 4. Budynek wraz z mieszczącym się w nim Muzeum Cesarza Fryderyka został zaadaptowany na potrzeby muzealnictwa polskiego i przemianowano go na Muzeum Wielkopolskie. 5. Podczas II wojny światowej i ponownemu wejściu Niemców do Poznania, przywrócono wielu placówkom dawne nazwy niemieckie. Wrócono także do nazwy Muzeum Cesarza Franciszka III. Część najcenniejszych zbiorów Niemcy wywieźli z Poznania, a tego czego im się nie udało, uległo zniszczeniu w czasie działań wojennych 1945 roku. Należy pamiętać, że Poznań został ogłoszony przez Hitlera twierdzą, mającą bronić się do samego końca. 6. Po wojnie, w roku 1950 Muzeum Wielkopolskie przemianowane zostało na Muzeum Narodowe w Poznaniu. 7. Muzeum Narodowe w Poznaniu posiada również swoje zamiejscowe oddziały między innymi w Gołuchowie, Rogalinie, Śmiełowie oraz placówki rozsiane na ternie miasta Poznania. 8. W początkach nowego tysiąclecia w zbiorach poznańskiego Muzeum Narodowego znajdowało się ponad 300 tysięcy obiektów. 9. Muzeum poza swoją zasadniczą rolą sprawuje także działania edukacyjne w ramach lekcji muzealnych, warsztatów i wielu różnych imprez stacjonarnych i tymczasowych. 10. Muzeum uczestniczy w cyklicznej ogólnopolskiej akcji, jaką jest „Noc Muzeów”, organizując w tym czasie wiele ciekawych przedsięwzięć.
. 720 545 168 236 229 769 706 392
towarzystwo przyjaciół muzeum narodowego w poznaniu
